Het verlies van een naaste is een pijnlijk moment in het leven.
Deze fase is des te pijnlijker als de erfgenamen al snel geconfronteerd worden met talloze praktische problemen en verplichtingen die moeten worden vervuld.
De notaris staat aan uw zijde om u te begeleiden in deze moeilijke periode en u met name te helpen bepaalde administratieve formaliteiten te vervullen.
Daartoe zullen de erfgenamen aan de notaris een uittreksel van overlijdensakte bezorgen, zodat hij zijn taak kan aanvatten.
De notaris zal beginnen met te controleren of de overledene een testament of laatste wilsbeschikking had opgesteld, ten einde te kunnen bepalen wie de erfgenamen zijn.
Hij zal de wettelijke erfgenamen adviseren over de opportuniteit om de successie gewoonweg te aanvaarden, ze te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of er afstand van te doen, afhankelijk van de inhoud van de nalatenschap. Hij zal in voorkomend geval opzoekingen doen om de activa en de passiva van het vermogen van de overledene vast te stellen. Als de overledene duidelijk meer schulden dan baten had, zal het beter zijn om afstand te doen van de successie om vermogensvermenging te vermijden en te vermijden dat de erfgenaam zelf de schulden van de overledene moet betalen.
Er kan van hem geen enkel successierecht worden gevorderd aangezien de wettelijkeof testamentaire erfgenaam die afstand doet van de successie wordt geacht nooit geërfd te hebben en volledig vreemd is aan de successie. Als de erfgenamen twijfels hebben over de inhoud van de nalatenschap, bijvoorbeeld als ze de overledene niet zo goed kennen, is het beter om de erfenis te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving: de erfgenamen ontvangen enkel het actief dat zou overblijven na aanzuivering van het passief. Zij moeten de successierechten op dit eventuele overschot betalen.
Zodra de erfgenamen geïdentificeerd zijn, stelt de notaris een verklaring van erfrecht op waarin hij beschrijft wie de erfenis krijgt en in welke verhouding, krachtens de wet en/of krachtens een testament of een wilsbeschikking.
Door de voorlegging van een kopie van deze akte kunnen de erfgenamen hun erfrecht bewijzen. Dit zal vooral nuttig zijn om de bank waarbij de overledene tegoeden had in staat te stellen de rekeningen die sinds zijn overlijden geblokkeerd waren vrij te maken ten gunste van de juiste personen.
De notaris zal u overigens een lijst geven van de instellingen die moeten worden verwittigd, zoals de D.I.V., de distributiemaatschappijen of de verzekeringsmaatschappijen.
Hij zal u ook helpen bij het opstellen van de aangifte van nalatenschap, een fiscaal document op basis waarvan de successierechten verschuldigd zullen zijn.
De aangifte van nalatenschap is de weergave van het vermogen van de overledene op de dag van het overlijden. Deze verklaring moet verplicht en op straffe van boete binnen 4 maanden na het overlijden bij het bevoegde Registratiekantoor worden neergelegd. De successierechten moeten worden betaald aan de Ontvanger binnen 6 maanden na het overlijden.